Er bestaat altijd een keuze

4. Er bestaat altijd een keuze

Twee mannen zitten aan een tafel in een café. De een is een zakenman en ziet er verzorgd uit, hij drinkt een verse jus. De ander stinkt een beetje, hij gaat steeds naar buiten om te roken en bestelt aan de lopende band bier. Het blijken broers. Ze hebben het over hun vader, een alcoholist, die vroeger voor veel spanningen in het gezin zorgde. ‘Ik heb nooit willen worden zoals hij’, zegt de gesoigneerde. ‘Door zijn voorbeeld ben ik aan lager wal geraakt,’ vindt de zwerver. Hetzelfde nest, twee verschillende drijfveren, bepalend voor hoe zij nu in het leven staan.

We maken de beste keuze

Mensen maken in iedere situatie de beste keuze, gegeven de mogelijkheden die ze op dat moment waarnemen. De intentie is altijd om plezier te hebben, pijn te vermijden of zichzelf veilig te stellen. Zodoende leert iemand zichzelf aan om telkens dezelfde keuze te herhalen. Gedrag dat voor de een een positieve bedoeling heeft, hoeft dat niet noodzakelijker wijs voor de ander te zijn. Niemand maakt met opzet de verkeerde keuze. Ook niet als zijn gedrag onhandig uitpakt voor zichzelf of voor anderen.

Je beslissingen bepalen je toekomst

Voor iedereen geldt dat juist in het besef van je keuzemogelijkheden op elk moment het geheim schuilt. Door de gevolgen van je bewuste en onbewuste beslissingen onder ogen te zien, ben je in staat in de toekomst anders te reageren. Elk gedrag is te veranderen als met de positieve bedoeling rekening wordt gehouden. Denk ruim, aan jou de keuze!

Dit was de 4e NLP vooronderstelling in de reeks NLP uitgangspunten: er is altijd een keuze en we maken altijd de beste keuze binnen de keuzemogelijkheden die we ervaren.

Geschreven door Suzanne Odijk (tekstschrijfster en journalist) i.s.m. Patricia Schook (internationaal gecertificeerd NLP trainer en eigenaar Op Koers NLP Opleidingen)

Elke twee weken een nieuw uitgangspunt.

Ga naar NLP Vooronderstelling 5. Ons onbewuste is minstens even belangrijk als ons bewuste

Meer weten? Kom naar de NLP Practitioner Opleiding

Falen bestaat niet, alleen feedback

3. Falen bestaat niet, alleen feedback

Walt Disney kon niet goed meekomen op school en werd ontslagen bij een krant wegens gebrek aan creativiteit. Albert Einstein kon pas op zijn vierde praten, zijn ouders gingen ervan uit dat er niets van hem terecht zou komen. Lionel Messi werd op zijn elfde uit het schoolvoetbalteam gezet, omdat –ie te klein voor zijn leeftijd was.

Succes stories van geboren losers

Een opsteker om te lezen als het even tegenzit, die succes stories van ‘geboren losers’. Uit elk verhaal blijkt dat ze zich niet uit het veld hebben laten slaan. Ze gingen moedig voort, of gooiden het over een andere boeg om te bereiken wat ze wilden. Hun grootste talent? Opstaan als ze gestruikeld waren. Telkens weer. In feite is er maar één ding dat maakt dat dromen niet uitkomen: de angst om te falen.

Gedragingen en ervaringen ontlenen hun betekenis aan de context waarbinnen ze plaatsvinden en de reactie die ze oproepen. Wanneer iets niet verloopt zoals we van tevoren bedacht hebben of anders uitpakt dan gehoopt, zijn we geneigd om te zeggen dat het mislukt is. Het gaat om de beleving. Wie zichzelf keer op keer verwijten maakt en boos wordt, komt niet ver. Wie ervan overtuigd blijft dat het toch nooit gaat lukken, en zichzelf wijsmaakt dat –ie perfect moet zijn, is nog veel verder van huis.

Falen, mislukking of kans?

NLP vooronderstelt dat falen niet bestaat; er is alleen feedback. Wat letterlijk neerkomt op ‘terugkoppeling’ op een feitelijke gebeurtenis en het gevoel en gedrag die daaruit voortvloeien. Op die manier biedt een vermeende mislukking een kans. Het verschaft inzicht in wat niet werkt in een situatie en geeft de mogelijkheid er iets van te leren.

Vraag jezelf af wat je anders kan doen – of opnieuw, maar met het verworven inzicht. Zo creëer je de ruimte om te groeien en te ontwikkelen. De gebeurtenis of context is dan niet langer leidend, maar de beleving en het gedrag dat jij eraan koppelt.

De ander komt zelf met de oplossing

Met opbouwende kritiek – feedback dus – naar anderen werkt het trouwens exact hetzelfde. Schelden heeft geen zin. Wel om te kijken naar de situatie. Wat gebeurt er precies en wat is het effect? Benoem het gevoel dat het (bij jou!) oproept. Dat schept de basis om afspraken te maken; de weg naar een andere of nieuwe aanpak ligt open. Vraag de ander hoe hij of zij denkt dat het anders of beter kan. Tien tegen een dat die zelf met de oplossing komt.

Of zoals Einstein het formuleerde: ‘Iemand die nooit een fout maakt, heeft nog nooit iets nieuws geprobeerd.’

Dit was de 3e NLP vooronderstelling in de reeks NLP uitgangspunten,

geschreven door Suzanne Odijk (tekstschrijfster en journalist) i.s.m. Patricia Schook (internationaal gecertificeerd NLP trainer en eigenaar Op Koers NLP Opleidingen)

Elke twee weken een nieuw uitgangspunt.

Ga naar NLP Vooronderstelling 4.

Meer weten? Kom naar de NLP Practitioner Opleiding

De kaart is niet het gebied

1. De kaart is niet het gebied

We gebruiken de hele dag door onze ogen, oren, neus, huid en tong om de wereld om ons heen waar te nemen. Elke seconde vuren de zintuigen zo’n 11,2 miljoen stukjes informatie op onze hersenen af. Terwijl ons bewustzijn maar 40 tot 60 bits tegelijk kan verhapstukken – vergelijkbaar met het onthouden van een lijstje met 5 tot 9 boodschappen. Dus is het filteren geblazen.

Filteren informatie

Ons filter laat informatie uit de werkelijkheid weg, generaliseert en vervormt. Wat merken we op en hoe? Dat hangt af onze kennis, ervaring, overtuigingen, cultuur, taal en sociale achtergrond. Ieder mens filtert de wereld om hem heen op zijn eigen manier en geeft er zijn persoonlijke betekenis aan. Perceptie is projectie, zoals psycholoog Karl Gustav Jung het al formuleerde.

Zo heeft iedereen dus zijn eigen ‘model van de wereld’. Enerzijds bepaalt onze manier van waarnemen hoe ons wereldmodel eruit ziet, anderzijds bepaalt het model wat we waarnemen. En tot slot ligt het model ten grondslag aan het waarom van ons doen en laten, zowel op verbaal- als op non-verbaal niveau.

Getuigenverklaringen kloppen niet

Dat we allemaal onze aandacht op verschillende zaken richten, blijkt bijvoorbeeld uit de uiteenlopende getuigenverklaringen rond een misdrijf. Wat de ene getuige nog weet, verschilt van wat de andere is bijgebleven. Bovendien is het dan sowieso de vraag is of alle informatie klopt met wat er daadwerkelijk heeft plaatsgevonden.

Cultuurafhankelijk

Ander voorbeeld. Europeanen ontwierpen met de beste bedoelingen waterputten en -pompen voor vrouwen in Afrika. Hun redenering was dat de urenlange wandeltocht naar de bron dan overbodig was. Wat bleek? De vrouwen waren helemaal niet zo blij met de nieuwe voorzieningen. Ze misten de sociale interactie onderweg. Het kletsen en het onderlinge contact zijn belangrijk in hun cultuur en specifieke beleving. Daar hadden de ontwerpers geen rekening mee gehouden.

Een geschilderde pijp is niet rookbaar

Het was de Pools-Amerikaanse taalkundige Alfred Korzybski die in 1933 de uitdrukking ‘de kaart is niet het gebied’ muntte. Door onze neuro-linguïstische structuur is onze beleving van de wereld altijd een abstractie van de echte wereld. De plattegrond van Nederland is een stuk papier met lijntjes en kleuren, niet Nederland zelf. Net zoals een foto niet de vakantie is en een geschilderde pijp niet rookbaar.

Respect

De werkelijkheid kunnen we niet veranderen. Wel hoe we haar ervaren. Ieder mens is in staat de kaart die hij van het gebied hanteert anders in te richten. Bovendien kunnen we ons verdiepen in het wereldmodel van een ander en ons gedrag en communicatie erop afstemmen. Het uitgangspunt? Respect!

Dit was de 1e NLP vooronderstelling in de reeks NLP uitgangspunten,

geschreven door Suzanne Odijk (tekstschrijfster en journalist) i.s.m. Patricia Schook (internationaal gecertificeerd NLP trainer en eigenaar Op Koers NLP Opleidingen)

Ga naar NLP vooronderstelling 2. De betekenis van je communicatie is de respons die je krijgt

Meer weten? Kom naar de NLP Practitioner Opleiding