de kaart is niet het gebied

De kaart is niet het gebied

de kaart is niet het gebied1. De kaart is niet het gebied

We gebruiken de hele dag door onze ogen, oren, neus, huid en tong om de wereld om ons heen waar te nemen. Elke seconde vuren de zintuigen zo’n 11,2 miljoen stukjes informatie op onze hersenen af. Terwijl ons bewustzijn maar 40 tot 60 bits tegelijk kan verhapstukken – vergelijkbaar met het onthouden van een lijstje met 5 tot 9 boodschappen. Dus is het filteren geblazen.

Filteren informatie

Ons filter laat informatie uit de werkelijkheid weg, generaliseert en vervormt. Wat merken we op en hoe? Dat hangt af onze kennis, ervaring, overtuigingen, cultuur, taal en sociale achtergrond. Ieder mens filtert de wereld om hem heen op zijn eigen manier en geeft er zijn persoonlijke betekenis aan. Perceptie is projectie, zoals psycholoog Karl Gustav Jung het al formuleerde.

Zo heeft iedereen dus zijn eigen ‘model van de wereld’. Enerzijds bepaalt onze manier van waarnemen hoe ons wereldmodel eruit ziet, anderzijds bepaalt het model wat we waarnemen. En tot slot ligt het model ten grondslag aan het waarom van ons doen en laten, zowel op verbaal- als op non-verbaal niveau.

Getuigenverklaringen kloppen niet

Dat we allemaal onze aandacht op verschillende zaken richten, blijkt bijvoorbeeld uit de uiteenlopende getuigenverklaringen rond een misdrijf. Wat de ene getuige nog weet, verschilt van wat de andere is bijgebleven. Bovendien is het dan sowieso de vraag is of alle informatie klopt met wat er daadwerkelijk heeft plaatsgevonden.

Cultuurafhankelijk

Ander voorbeeld. Europeanen ontwierpen met de beste bedoelingen waterputten en -pompen voor vrouwen in Afrika. Hun redenering was dat de urenlange wandeltocht naar de bron dan overbodig was. Wat bleek? De vrouwen waren helemaal niet zo blij met de nieuwe voorzieningen. Ze misten de sociale interactie onderweg. Het kletsen en het onderlinge contact zijn belangrijk in hun cultuur en specifieke beleving. Daar hadden de ontwerpers geen rekening mee gehouden.

Een geschilderde pijp is niet rookbaar

Het was de Pools-Amerikaanse taalkundige Alfred Korzybski die in 1933 de uitdrukking ‘de kaart is niet het gebied’ muntte. Door onze neuro-linguïstische structuur is onze beleving van de wereld altijd een abstractie van de echte wereld. De plattegrond van Nederland is een stuk papier met lijntjes en kleuren, niet Nederland zelf. Net zoals een foto niet de vakantie is en een geschilderde pijp niet rookbaar.

Respect

De werkelijkheid kunnen we niet veranderen. Wel hoe we haar ervaren. Ieder mens is in staat de kaart die hij van het gebied hanteert anders in te richten. Bovendien kunnen we ons verdiepen in het wereldmodel van een ander en ons gedrag en communicatie erop afstemmen. Het uitgangspunt? Respect!

 

Dit was de 1e NLP vooronderstelling in de reeks NLP uitgangspunten,

geschreven door Suzanne Odijk (tekstschrijfster en journalist) i.s.m. Patricia Schook (internationaal gecertificeerd NLP trainer en eigenaar Op Koers NLP Opleidingen)

Ga naar NLP vooronderstelling 2. De betekenis van je communicatie is de respons die je krijgt

Meer weten? Kom naar de NLP Practitioner Opleiding